Engelli Aracı Projesi, Engelli Aparat Sökümü

Engelli aracı söküm projesiyle ilgili tüm detaylı bilgileri bu içerikte paylaştık. Engelli araç projesi ve Engelli aracı söküm projesi, Engelli aracı iptal projesi için  bizi tercih edebilirsiniz. 01 Ocak 2024 itibari ile engelli aracı aparat sökümü projesi tse araç kontrol merkezi ücreti 1866 liradan yeniden değerlendirme oranı ile 2952 liraya yükseltilmiştir. Engelli aracına çevirme projesi ise 3912 liraya yükseltilmiştir. Engelli aracı iptali noter ruhsat değişimi ücreti 1140 lira olmuştur.

Tertibatsız Engelli Aracı Kimler Kullanabilir?

%90 ve üzeri engelli aracını kimler kullanabilir?

Araç sahibi engelli kişinin eşi,

Kanuni mümessili,

Üçüncü dereceye kadar akrabalar,

Sözleşmeli sürücü (Noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı istihdam edilen)

yukarı da belirtilen kişiler engelli aracını engelli kişinin ihtiyaçları için kullanabilirler.

Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.

% 90 ve altı yurtiçinden alınan aracın, herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde;

Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine; “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur.

 

Özel tertibatlı engelli aracını kimler kullanabilir;

Araç sahibinin eşi,

Üçüncü dereceye kadar akrabalar,

Sözleşmeli sürücü (Noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı istihdam edilen)

özel tertibatlı engelli aracını, engelli kişinin ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilirler.

Ruhsatta ismi olmayan kişi engelli aracını kullanırsa ne olur?

Kanunda yer alan hükümlere göre, engelli kişi adına ÖTV indirimli olacak şekilde

satın alınan otomobil, binek veya ticari araçların ruhsatında kişinin ismi kayıtlı

olmadığı halde engelli aracını kullanması durumunda, aracın trafik memurları

tarafından bağlanması veya ağır para cezalarına çarptırılması söz konusu olmaktadır.

Dolayısıyla satın alma işleminde engelli vatandaşın 2. ve 3. dereceden akrabaları

da dahil olmak üzere ismi ruhsata kayıt ettirilmeyen herhangi bir kişinin, engelli

aracını kullanırken trafik memurları tarafından çevrilmesi durumunda araç

bağlanıp, hem sürücüye hem de ruhsat sahiplerine idari para cezası uygulanmaktadır.

Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında yer alan maddelere göre; engelli

plakasına sahip ve engelli vatandaşın adına satın alınan otomobilin, hastalık ve

doğum gibi acil durumlarda dahi ruhsatta ismi olmayan kişi tarafından

kullanılmasına izin verilmemektedir. Dolayısıyla bu durumda olan kişiler, herhangi

bir bahaneyi öne sürerek, trafik memurlarının kendisi ve engelli aracının ruhsat

 

Engelli ÖTV indirimi nedir?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı

18 yaşından büyük olmaları ve

Engelli durumunu gösteren raporlara sahip olması

% 90 ve üzeri sağlık raporu olması

Engeli ile uyumlu tertibat kodu olan B sürücü belgesi olanlar

sahibi adına işlem yapmamasını talep edememektedir.

 

Engelli aracını başkası kullanırsa ne olur?

Engelli aracınızı kullanan kişi siz değilseniz, kanunda belirtilen kişiler

sürücünüz/sürücüleriniz dışında kullanımı olması durumunda aracınız bağlanır ve

ağır para cezaları ile karşılaşabilirsiniz. Para cezaları her yıl değişiklik gösterebilir.

Engelli araçları; Teslimat aracı veya taksi gibi yetkisiz “ticari amaçlar” için kullanılması yasaktır.

 

Engelli ÖTV indirimi nedir?

Türkiye’de engelli vatandaşlara, 5 yılda bir olmak üzere satın aldıkları araçlar için

ilk alım esnasında ÖTV indirimi uygulanmaktadır. Bu ÖTV indiriminden

yararlanmak isteyen ve ÖTV ödemelerinden muaf tutulan kişilerin, Kanunlara göre belirlenen şartlara uygun olması gerekmektedir.

Kanun kapsamında yer alan maddelere göre, ÖTV indirimi ile araç satın alabilmek için kişilerin;

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı

18 yaşından büyük olmaları ve

Engelli durumunu gösteren raporlara sahip olması

%90 ve üzeri sağlık raporu olması

Engeli ile uyumlu tertibat kodu olan B sürücü belgesi olanlar gerekmektedir. Bu durumda olan engelli vatandaşlar, kanunlara göre belirlenen süreler içinde satın aldıkları otomobiller için ÖTV ödeme yükümlülüğünden muaf tutulmaktadır.

Öte yandan bu şartlar altıda alınan ve halk arasında engelli aracı olarak da bilinen otomobili kimlerin kullanabileceği de en sık merak edilen konular arasında yer almaktadır.

Kendiniz veya eşiniz dışında birisinin engelli aracınızı kullanarak işine gitmesine izin vermek, adı geçen sürücülerden biri olsa bile, aracınızı kötüye kullanmaktır.

 

2023 Yılı Sıfır Engelli Araç Fiyatları

Engelli Araç Alımı Hesaplama %45 ÖTV İndirimli Brüt Fiyat : 300.000 TL / 1.45 = 206.896 TL %50 ÖTV İndirimli Brüt Fiyat : 300.000 TL / 1.50 = 200.000 TL Başlıklar [Göster] Engelli kişilerin oldukça merak ettiği konulardan birisi olan engelli araç liste fiyatları 2023 oldukça araştırılmaktadır. ÖTV indiriminden yararlanılarak sıfır kilometre ve 1.6 motor hacmine sahip arabaların seçilmesi gerekiyor. Kısaca engelli kişiler sıfır araç almak istemeleri durumunda 1600 cm³ ve ya altında olan motor silindir hacmine sahip araçlar (Otomobil, Pick-up, ATV, Panelvan vb.) taşıtlar alabilir.

Engelli Araç Alımı Hesaplama

%45 ÖTV İndirimli Brüt Fiyat : 300.000 TL / 1.45 = 206.896 TL %50 ÖTV İndirimli Brüt Fiyat : 300.000 TL / 1.50 = 200.000 TL Başlıklar [Göster] Engelli kişilerin oldukça merak ettiği konulardan birisi olan engelli araç liste fiyatları 2023 oldukça araştırılmaktadır. ÖTV indiriminden yararlanılarak sıfır kilometre ve 1.6 motor hacmine sahip arabaların seçilmesi gerekiyor. Kısaca engelli kişiler sıfır araç almak istemeleri durumunda 1600 cm³ ve ya altında olan motor silindir hacmine sahip araçlar (Otomobil, Pick-up, ATV, Panelvan vb.) taşıtlar alabilir. ÖNERİLEN YAZI Engelli Araç Almak İçin Rapor Yüzde Kaç Olmalı 2023? ÖTV indirimli araç fiyat hesaplaması yapmanız için ötv indirimi hesaplama robotu sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Örnek vermek gerekirsek; 1600 cm³’e kadar silindir hacmi ve satış bedeli 1.004.200 TL olan bir arabanın hesaplamasını yapmak gerekirsek;

%80 ÖTV İndirimli Brüt Fiyat : 300.000 TL / 1.80 = 166.666 TL Araç Tipi Otomobil Motor Hacmi 1600 motor Vergiler Dahil Araç Fiyatı 1.004.200 TL Aracın Vergisiz Fiyatı 472.787 TL ÖTV Oranı %80 ÖTV Tutarı 378.230 TL KDV Oranı %18 KDV Tutarı 153.183 TL Vergiler Toplam 531.413 TL Engelli İndirimli Fiyatı 557.889 TL

Engelli Aracı Vergi İndirimi

Engelli bireylerin çalışma gücünde oluşan kayıp oranının en düşük %40 ve üzerinde olan kişilerin aldıkları maaş kazançlarının, girdikleri derecelere belirlenen vergi indirim, engelli indirim uygulamasıdır.

 

Asgari Ücretliler Engelli İndiriminden Yararlanabilir mi ?

Hesapla Vergi İndirim Tutarı: Engelli vergi indirimi, engelli bireylerin çalışma gücünde oluşan kayıp oranının en düşük %40 ve üzerinde olan kişilerin aldıkları maaş kazançlarının, girdikleri derecelere belirlenen vergi indirim, engelli indirim uygulamasıdır. Asgari ücretli, yeni düzenleme nedeniyle damga vergisi ve gelir vergisinden muaftır. Asgari ücretli çalışan engelli kişinin ücretinde gelir vergisi olmaması sebebiyle engelli vergi indirimi uygulanmaz.

ÖTV indirimi hesaplama

%90 ve üzeri raporu bulunan tüm engelliler ile, %90 altında raporu bulunmakla birlikte, manuel vitesli bir aracı kullanabilmek için aracın hareket ettirici aksamı üzerinde özel bir tertibata ihtiyaç duyan bedensel engellilerin alacakları tüm vergiler dahil 1.004.200 TL’yi aşmayan araçlarda özel tüketim vergisi (ÖTV) sıfır olarak uygulanır.

Engelli Vergi İndirimi 2023

Engelli vergi indirimi nedir, engelli vergi indirimi başvurusu nasıl yapılır, engelli vergi indirimi ne zaman sonuçlanır, engelli vergi indirimi ne kadar oldu.

Engelli vergi indirimi,

Çalışma gücü kaybı %40 ve üzeri olan kişilerin, gelir vergisi indiriminden faydalanması için sağlanan bir haktır. %40 ve üzeri engelli oranı bulunan ve bu durumu engelli sağlık raporu ile belgeleyen kişilere engel derecelerine göre vergi indirimi avantajı sağlanmaktadır.

Engelli vergi indirimi, kendisinin veya bakmakla yükümlü olduğu engelli yakını olan kişinin en az %40 oranda engelli olduğunu kurul raporu ile ispatlanmasıyla gelir vergisi tutarının indirilmesini ifade eder. Kişinin çalışmasına engel bir hastalığının bulunması, ekonomik yönden desteklenmesi ve sosyal hayata uyum sağlamaları için engelli kişiler için vergi indirimi uygulaması bulunmaktadır.

Engelli emeklilik için vergi indirimi şart mı?

Vergi indirim belgesi almak zorunlu değildir. Fakat 01 Ekim 2008 öncesi işe giren işcilerin engelli erken emeklilik hakkı kazanması için vergi indirim belgesi alması şarttır.

Engelli erken emekli olan kişilerin tekrar çalışmaya başlaması durumunda gelir vergisi indirim hakkı devam etmektedir.

 

Engelli vergi indirimi başvurusu nasıl yapılır?

Engelli vergi indirimi başvurusu Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bünyesinde yapılır. Günümüzde e-devlet veya GİB online işlemler sayfaları üzerinden başvuru yapılması mümkündür. Başvuru yapmak için gerekli temel şartlar:

Tam teşekküllü hastaneden alınmış en az %40 ve üzeri engelli sağlık raporunun olması.

Başvuru formu ve işyeri yazısı ile başvuru yapılabilir.

 

Engelli vergi indirimi başvuru belgeleri nelerdir?

Engelli vergi indirimi başvurusu GİB “Gelir İdaresi Başkanlığı” online işlemler yada e-devlet üzerinden başvuru yapılmaktadır.

Vergi İndirimi Başvuru Formu                                                                                                                                                    Çalıştığına Dair Kaşeli ve İmzalı Yazı (İşveren tarafından)                                                                                                                      Engelli Sağlık Kurul Raporu (Aslı gibidir)                                                                                                                                             T.C. Kimlik Numarası tüm evraklar ile beraber bağlı olduğunuz il/ilçe vergi dairelerine (engelli bölümleri) başvuru yapabilirsiniz.

Engelli vergi indirimi ne zaman sonuçlanır?

Engelli vergi indirimi sonuçları genel olarak üç aylık bir süreç içerisinde tamamlanır. Fakat pandemi nedeniyle bu süreç bir yıl gibi bir süre içerisinde tamamlanabilir. Vergi indirimi sonucunuz işyerinize ve vergi dairenize posta yolu ile bildirilmektedir.

 

Engelli vergi indirimi sorgulama 2023

Engelli vergi indirimi sorgulama işlemleri T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi ile e-devlet kapısı üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı sayfası üzerinden gerçekleştirilebilir. Vergi indirimi sorgulama siteleri, büyük şehirlerimizde online olarak hizmet vermektedir.

Engelli vergi indirimi sorgulama siteleri ise şu şekildedir;

Engelli vergi indirimi sorgulama işlemleri:

E devlet vergi indirimi başvurusu

İstanbul EVİS engellilik vergi indirimi sorgulama üzerinden yapılabilir. Mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairelerini arayarak sorgulama yapmaları veya online servisler üzerinden işlem yapmaları da mümkündür.

 

Engelli vergi indirimi telefon sorgulaması nasıl yapılır?

Engelli olarak vergi indirimi belgesine başvuran kişilerin başvurularının sonuçlanması ortalama 1 ile 5 ay arası sürmekte sürmektedir. Başvuru sonucunuz il/ilçe bulunan vergi dairesi ve çalıştığınız işyerinize posta yolu ile beraber bildirilir. Engelli vergi indirimi telefon sorgulaması, alt kısımda yer alan numaralardan ulaşabilirsiniz. Fakat kurulun yaşamış olduğu yoğunluk sebebiyle numaralara ulaşmak oldukça güçtür.

Vergi daireleri iletişim numaraları

Engelli olarak başvuru yaptığınız vergi indirimi belgesi sonucunu alt kısımda yer alan numaralardan sorgulayabilirsiniz.

Ankara merkez hakem kuruluna telefon ile iletişim kurmak yoğunluktan dolayı oldukça zordur. Engelli vergi indirimi sorgulaması ve vergi konuları hakkında bilgi alabileceğiniz vergi daireleri iletişim numaraları alt kısımdaki tabloda yer almaktadır.

Ankara Merkez Hakem Kurulu Telefonu:  0312 415 32 92,  0312 415 32 94

Ankara Vergi Dairesi Tel: 0312 415 30 00

İstanbul Vergi Dairesi Tel:  0212 453 82 00

İzmir Vergi Dairesi Tel: 0232 483 17 77

 

Engelli vergi indirimi başvuru dilekçesi? Örnek

Engelli vergi indirim başvuru dilekçesi, işyerinizden almanız gereken ve işveren tarafından kaşelenerek ve imzalanarak alınması gereken belgedir. Örnek engelli vergi indirimi işyeri başvuru dilekçesi alt kısımda yer almaktadır.

VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI / DEFTERDARLIK MAKAMINA

(Gelir Müdürlüğü)  …….. VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE  …….. MAL MÜDÜRLÜĞÜNE ………………………………………isimli personelimiz…………………sigorta sicil numarası ile…../…/…… tarihinden itibaren işyerimizde çalışmaya başlamış olup halen görevine devam etmektedir. Engellilik indiriminden faydalanması için gereğinin yapılmasını arz ederim

                                                                                                                          ADRES: Tarih…/…/…. İşyeri yetkilisi İmza Kaşe

Engelli hakları:

engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatındaki işleyişlerini ve durumlarını kolaylaştırmak adına sağlanan bir takım haklardan
oluşmaktadır. Buna göre sosyal hayattan kopmamak ve engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatlarına adapte olmasını sağlamak amacıyla düzenlenen istihdam hakları, engelli vatandaşlarımızın işlerini biraz olsun daha da kolaylaştırmakta ve onlara daha rahat çalışma şartları sunmaktadır.

Bu sayede engelli vatandaşlarımız çalışma hayatından ve sosyal hayattan
kopmadan daha iyi çalışma şartları altında çalışabilmektedirler. Bu yüzden engelli
istihdam haklarının bilinmesi ve bu haklardan yararlanılması engelli
vatandaşlarımız için son derece önemlidir.

Engellilere ait araçların tescili nasıl yapılır

Engellilere ait araçların tescili, araç sahibinin engellilik derecesini gösterir sağlık raporu, ilgili vergi dairesi müdürlüğü tarafından düzenlenen özel tüketim vergisi istisnası uygulandığına dair özel tüketim vergisi ödeme belgesi ve araçların tescili için gerekli diğer belgeler esas alınarak yapılır.

Araçların engelliler tarafından ithal edildiği durumlarda, trafik şahadetnamelerinde yer alan şerhler aracın tescil kayıtlarına işlenir.

(3) Engelliler tarafından ithal edilen araçlar gümrük idaresinin izni olmadan ve gümrük vergileri ödenmeden engelli olmayanlara ödünç verilemez, kiralanamaz, devredilemez veya satılamaz. Ancak bu araçların ilgili gümrük müdürlüğünün izni dahilinde engelli kişilere veya mirasçılarına ödünç verilmesi, kiralanması, devri veya satışında gümrük vergisinin ödenmesi şartı aranmaz.

(4) Araçların engelliler tarafından yurt içinden ilk iktisabında;

a) Özel tertibatlı araçların, engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tüketim vergisinden müstesna olarak yurt içinden ilk iktisabında, tescil kayıtlarına “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe özel tüketim vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde sözleşme ile devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh işlenir.

b) Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak imal edilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde bu aracın tescil kayıtlarına yukarıdaki (a) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, “Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.” şeklinde şerh işlenir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum veya kuruluş tarafından belgelendirilmesi şarttır.

c) Aracın sürülmesine yönelik özel tertibatı olmayan ve engellilik derecesi %90 ve üzeri olan engelliler tarafından özel tüketim vergisinden müstesna olarak yurt içinden ilk iktisabı yapılan taşıtların tescil kayıtlarına “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe özel tüketim vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde sözleşme ile devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi yasaktır.” şeklinde şerh işlenir.

(5) Daha önce tescili yapılmış olan araçların, engellilik derecesi %90’ın altında olması halinde özel tertibat yapılmak şartıyla; engellilik derecesi %90 ve üzerinde olması halinde ise özel tertibat yapılmaksızın engelliler adına tescili yapılabilir.

(6) Özel tertibatlı araçların tadilat veya montaj belgelerinde yer alan tertibat kodu tescil kayıtlarına işlenir.

(7) Zihinsel engellilere ait araçların tescili için, veli ya da vasileri tarafından araç nedeniyle doğabilecek hukuki ve cezai sorumlulukları kabul ettiklerine dair noterde düzenlenmiş taahhütnamenin tescil anında verilmesi zorunludur.

(8) Özel tüketim vergisi istisnası ile edinilen araç tescil edilmeden önce, istisnadan yararlandırılan engelli kişinin ölümü halinde tescil işlemi aracın vergisi ödenmek suretiyle yapıl

 

Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğe göre; ÖTV indirimli engelli araç alımlarında uygulanan matrah, 450,500 liradan 1,004 liraya yükseltildi. 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek yeniden değerleme oranı yüzde 122 oldu.

01 Ocak 2023 yılı engelli aracı montaj söküm  tse araç kontrol merkezi proje ücreti 1866 lira oldu.

01 ocak 2023 tarihi itibari ile engelli aracına çevirme araç projesi tse araç kontrol merkezi ücreti 2,460  lira olmuştur.

01 Ocak 2023 yılı engelli aracı iptal projesi noter ruhsat değişim ücreti 291 lirdan, 715 liraya yükseltilmiştir.

 

    

Engellilerin kullanımına uygun tertibat takılması

Engellilik durumu yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor ile tespit edilen engellilerin kullanımı amacıyla ve engellilik durumuna göre M, N, L ve T kategori araçlara yapılan aparat montajıdır. Montajda, yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor kapsamı ile uyumlu araç üzerinde ilgili ve gerekli değişiklikler kontrol edilir. Ayrıca, bu ekin 4.7 maddesi hükmü saklı kalmak kaydıyla, 3.2 maddesine göre işlem yapılır.

Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen “karayoluna uygunluk onayı” verilirken; aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarının, emniyet kemerlerinin, geri görüş aynalarının, cam yıkama/silme sisteminin mevcut ve çalışır durumda olduğu kontrol edilmelidir. Araçta bulunan camların ve lastiklerin “E” veya “e” onaylı olduğu kontrol edilmelidir.

1. Engelli aracının satılması durumunda araç proje yaptırılmadan satılması durumunda, araç noter tarafından çekme belgeli satış yapılmaktadır. Bu durumda araca proje çizilecek, sonra araç  tse araç kontrol merkezine götürülerek burada araç projesi onaylanır, sonra tüvtürk araç muayene istasyonunda araç tadilat muayenesi yaptırılır, sonra noterden aracın ruhsatları çıkarılır ve şöförler odasından araç plakaları alınır..

2. Engelli aracını satmak isterseniz en basit olarak önce araç projesi çizilir,  sonra tse araç kontrol merkezine araçla beraber başvuru yapılır burada yapılan kontrolden sonra proje onaylanır ve notere satışa gidilir. en basit ve masrafsız olanı bu yolu tercih edin.

Engelli aracını 5 yıl dolmadan satılırsa ötv çıkar mı?

Engelli araçlarını alırken özel tüketim vergisi ödenmediğinden dolayı aracı beş kullanmadan satılması durumunda özel tüketim vergisi ötv ödemek zorunludur. Araç beş yaşını doldurduğu zaman gün ay yıl olarak satılırsa özel tüketim vergisi ödenmez.

Engellilerin kullanımına uygun tertibat takılması
Engellilik durumu yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor ile tespit edilen engellilerin kullanımı amacıyla ve engellilik durumuna göre M, N, L ve T kategori araçlara yapılan aparat montajıdır. Montajda, yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor kapsamı ile uyumlu araç üzerinde ilgili ve gerekli değişiklikler kontrol edilir. Ayrıca, bu ekin 4.7 maddesi hükmü saklı kalmak kaydıyla, 3.2 maddesine göre işlem yapılır.

Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen “karayoluna uygunluk onayı” verilirken; aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarının, emniyet kemerlerinin, geri görüş aynalarının, cam yıkama/silme sisteminin mevcut ve çalışır durumda olduğu kontrol edilmelidir. Araçta bulunan camların ve lastiklerin “E” veya “e” onaylı olduğu kontrol edilmelidir.

Engellilere ait araçların trafik tescil kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında:

a) Bizzat kullanım amacıyla engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

b) Engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına "Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

c) Engellilik derecesi % 90’ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tertibatlı araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden ilk iktisabında tescil belgelerine, "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, “Özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.

ç) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen araçların tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, beş yıl içerisinde Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.

d) Engelliler tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki başka bir engelliye devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil işlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır.

e) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

f) Engellilere ait yurt dışından ithal edilmiş olan özel tertibatlı araçların Yönetmelikte izin verilen kişiler dışında başkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek bu hususta düzenlenecek bir tutanakla mer'i mevzuat çerçevesinde işlem yapılmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerine intikal ettirilir.

ENGELLİ ARACI TADİLAT PROJESİ

Özrü sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor ile tespit edilen ve özür durumuna göre yapılan tadilat.

Özürlü sürücüye göre yapılan araç tadilatı ve projesi, sağlık raporundaki özür durumuna uygun olmalıdır.

İçişleri Bakanlığı’nın 16.07.2007 tarih ve 12315 sayılı 81 İl Valiliğine başlıklı yazısında; “H” sınıfı sürücü belgesi bulunan engellilerin özel tertibatlı motosiklet ve otomobiller dışında, sakatlıklarına uygun özel tertibat olması şartıyla azami yüklü kütlesi 4700 kg’ ı geçmeyen kapalı kasa, sürücü sırasından başka oturma yeri olan veya sürücü sırası dışında yanda pencereleri olan, motor silindir hacmi 2800 cm3 ü aşmayan eşya taşımaya mahsusu (kamyon N2 ve kamyonet – N1) taşıtları da kullanmalarında sakınca bulunmadığı özürlü taşıtı tadilatı için bu kapsamda yapılan müracaatlarda değerlendirmeye alınacaktır.

Özürlülerin taşınması amacıyla kullanılacak M2 VE M3 sınıfı araçlarda 2.7.2004 tarihli ve 25510 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Sürücü Koltuğuna İlave Olarak Sekizden Fazla Koltuğu Bulunan ve Yolcu Taşımak Amacıyla Kullanılan Araçların Özel Hükümleri” ile ilgili Tip Onay Yönetmeliği (2001/85/AT) veya ECE R 107 teknik düzenlemesinde belirtilen hükümlere uygun olmalıdır.

Kamu ve sosyal hizmetlerde kullanılacak araçlar hariç; Özürlü taşıma araçları için, sağlık kurulu raporunda %90 ve üzeri özür oranı veya “araç ile taşınması uygundur” ibaresi aranacaktır.

Özürlü Taşıma araçları için düzenlenen uygunluk belgesinin açıklama kısmına;

“Araç sahibi malul ve engelli kişinin kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sihri hısımlardan bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, Özel Tüketim Vergisi ödenmeyen devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde adken devri, tasarruf şeklinde şerh düşülmesi gerekmektedir.

Özel amaçlı M1 kategorisi araçlarda tekerlekli sandalye uygulamaları.

Tekerlekli sandalye için ağırlık, yolcu dahil 100 kg, eğer elektrikli tekerlekli sandalye kullanılacaksa 250 kg olarak alınır. Bağlantılar Ek VII, 1.15, 1.19. 1.31 ile TS IOS 10542 uygulanır.

Özürlü tadilatlarının TSE’ ce tasdik edilebilmesi ile tespit edilmesi için; bedensel özrün bulunması ve bu özrün sağlık kuruluşları tarafından verilen rapor ile tespit edilmesi ve özür durumuyla ilgili bir tadilatın olması gerekmektedir.

Özürlü kişilerin sadece sol ayağında özrü olması durumunda (başka bir özrü yoksa) otomatik şanzumanlı araçların gaz ve fren pedallarının elle kumanda edilecek şekilde yapılan tadilatlarının projelerinin onaylanmayacaktır.

Eğer araçta herhangi bir tadilat yoksa tadilat projesi aranmayacaktır.

Yapılan tadilatlarda;

-Araç özürlü tarafından kullanılıyorsa araç cinsi “özürlü aracı”,

-Özürlü taşıyan araç ise araç cinsi “özürlü taşıma” aracı olarak isimlendirilecektir.

ENGELLİ ARACI İPTALİ

Engelli kullanımı için aparat takılan araçların araç satışı durumunda, araçtaki aparatı sökmeleri ve engelli aracı aparat söküm projesi yaptırmaların gerekmektedir. Engelli aracı aparat söküm projesi ile birlikte avrupa yakası hadımköy, anadolu yakası sancaktepe'ye araçlarını kontrol için götürmeleri gerekmektedir. tse araç kontrol merkezinde tse yetkili makine mühendisi araç kontrolünü yapıldıktan sonra, araç projesi yapılan yere tekrar başvuru yapılarak engelli aracı aparat söküm montaj uygunluk belgesini alarak notere başvuru yaparak 715 lira araç ruhsat değişim ücretini ödeyerek aracını engelli aracından çıkarmış olurlar

Engelli Tertibatı Montajı İçin Düzenlenen Montaj Uygunluk Raporuna Not Düşülmesi

Emniyet Genel Müdürlüğü ‘nün 14.09.2015 tarihli ve 124118 sayılı yazısına istinaden ilk defa özel
tertibat takılacak araçların ULM-03-FR-04-042 Özel Tertibatlı Araçların Engeli Olmayan Kişilerce
Kullanılmasına İlişkin Teknik Muayene Raporu’nun sonucuna göre ULM-03-FR-15-009 Montaj
Uygunluk Raporu’nda “Bu araç, araç sahibinin üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir
sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından
kullanılabilir.” veya “Araç sahibinden başkası kullanamaz.” şeklinde not düşülmelidir

ENGELLİ ARAÇ ALIMI BAŞVURU ŞARTLARI NELER?

Konuyla ilgili olarak 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin 7 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile değişik (7.2.1.) bölümünde yapılan açıklamalara göre, yukarıda sözü edilen araçların sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malul ve engelliler tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulanması için, bu kişilerin araçları kullanması şartı aranılmamakta ve özel tertibat yaptırılmasına da gerek bulunmamaktadır. İstisna uygulamasında, aracın ilk iktisabını yapacak olan kişinin sakatlık derecesinin % 90 veya daha fazla olduğuna dair yetkili sağlık kuruluşlarından alınacak sağlık kurulu raporu aslı veya noter onaylı örneğini, araçların ilk iktisabının yapılacağı motorlu araç ticareti yapanlar tarafından vergi dairesine verilecek 2A numaralı ÖTV beyannamesine eklenmesi yeterlidir.

 

Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanların ise söz konusu istisnadan yararlanabilmesi için:

1. Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili sağlık kuruluşundan alınan sağlık kurulu raporunun aslı veya noter onaylı örneğinin,

2. Aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine dair teknik belgenin aslı veya noter onaylı örneğinin,

3. H sınıfı sürücü belgesinin fotokopisinin, mükellef tarafından verilecek (2A) numaralı ÖTV beyannamesine eklenmesi gerekmektedir.

a) Sakatlık Derecesi

Sakatlık derecesi % 90'ın üzerinde olanlar için başka bir şart aranmaksızın, altında olanlar için ise "H" sınıfı sürücü belgesini haiz olunması ve araçta sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılması şartıyla istisna uygulanacaktır. Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanlarda, bu şartları haiz olmak koşuluyla sakatlık derecesinin önemi bulunmamaktadır.

Hareket Ettirici Tertibatın Kapsamı

Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendinin (b) alt bendi uygulamasında, hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerekmekte olup, yapılan özel tertibatın kişinin sakatlığıyla uyumlu olması da yasal bir zorunluluktur. Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites kolunda sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu araçlar ile aracı hareket ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi vb.) tadilat yapılmak suretiyle kullanılabilecek olan araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Otomatik Vitesli Araçlarda İstisna Uygulaması

Otomatik vitesli araçlar, başka bir tadilat olmaksızın özel tertibatlı araç olarak değerlendirilmemektedir. Buna göre otomatik vitesli araçların gaz veya fren pedalı ya da vites kolunda sakatlığa uygun olarak yaptırılan tadilatlar, hareket ettirici özel tertibat sayılacak ve sağ ayağındaki veya sağ bacağındaki sakatlık nedeniyle bu şekilde otomatik vitesli araç kullanabilecek olanlar, bu araçları ilk iktisabında istisnadan yararlanabilecektir.

Anılan yasa hükmünün engellilerin sakatlıklarına göre ayrım yapılmasını öngören bir amaç gütmesi söz konusu olmayacağından, sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) sakatlığı olanlar için otomatik vitesin hareket ettirici özel tertibat olarak sayılması gerekmektedir. Buna göre, sağlık raporuna göre sadece sol alt ekstremitede sakatlığı bulunan malul ve engellilerin "H" sınıfı sürücü belgesi olması halinde, başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli araçları ilk iktisabında bu istisnadan yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. Bu durumda sakatlık derecesi % 90'ın altında olup, sadece sol alt ekstremitede sakatlığı bulunan malul ve engelliler için verilecek (2A) numaralı ÖTV beyannamesine, aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine dair teknik belge yerine aracın otomatik vitesli olduğuna dair "uygunluk belgesi" nin aslı veya noter onaylı örneği eklenecektir.

 

ENGELLİ ARAÇ SATIŞI NASIL YAPILIYOR?

İstisnadan Yararlanılan Araçların Satışı

Kanunun 15 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (a) bendine göre ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulanan araçların istisnadan yararlananlar dışındaki üçüncü şahıslar tarafından (bağış, hibe veya satış şeklinde) iktisabında, adına kayıt ve tescil işlemi yapılan alıcı tarafından, araçların istisnadan yararlandığı ilk iktisabındaki matrah esas alınmak suretiyle, söz konusu aracı iktisap edenin kayıt ve tescil ettireceği tarihteki oran üzerinden ÖTV beyan edilmesi gerekmektedir. İstisnadan yararlanılarak ilk iktisabı yapılan aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden satılması sırasında Kanunun 15 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (a) bendi uyarınca ÖTV ödenmiş olması, bu süre içinde ilk iktisabı yapılacak diğer bir araç için istisnadan yararlanmayı sağlamamaktadır. Ayrıca, istisnadan yararlanılarak iktisap edilen aracın ilk iktisabından itibaren 5 yıl geçtikten sonra, istisnadan yararlanan kişinin, Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendi kapsamında iktisap edeceği bir başka araç için de ÖTV istisnası uygulanması mümkün olup, bu şekilde istisnadan yararlanılabilmesi için eldeki aracın satılmasına gerek bulunmamaktadır.

Sağlık Kurulu Raporlarının Tarihi

Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendindeki istisnadan yararlanmak için, 29/6/2006 tarihli ve 2006/10660 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazetede yayımlandığı 16/7/2006 tarihinden önce alınmış olan raporların, söz konusu Kararname eki "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak yenileneceğine dair ÖTV mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu tarihten önce usulüne uygun olarak düzenlenmiş olan sağlık kurulu raporları da ÖTV istisnası uygulamasında geçerli bulunmaktadır.

Veraset Yoluyla Sadece İstisnadan Yararlanılan Aracın İntikal Etmesi

Muristen mirasçılara sadece bir aracın intikal etmiş olması, bundan başka mirasçılara intikal etmiş başka bir mal bulunmaması halinde, aracın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilmesinin, devralan mirasçı açısından (kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak üzere) "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu işlemin, bir ivaz karşılığında yapılmasının satım, ivazsız olarak yapılmasının ise bağış olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu şekilde satım veya bağış olarak gerçekleşen devir işleminde Kanunun 15 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (a) bendi kapsamında ÖTV uygulanması gerekecektir. Ancak muristen mirasçılara intikal etmiş olan terekenin birden fazla mal veya haktan ibaret olması halinde, diğer mirasçıların lehine miras hakkından feragatini gösteren belgenin ibrazı şartıyla istisnadan yararlanılmış olan aracın lehine feragat edilen mirasçıya intikalinin, "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu durumda istisnadan yararlanılan aracın bu şekilde varise intikali ve murisin istisnadan yararlandığı tarihten itibaren 5 yıllık sürenin bitimine kadar varis adına kayıt ve tescilli kaldıktan sonra satışında da ÖTV uygulanmayacaktır.

İstisnadan Yararlanılan Aracın Hurdaya Ayrılması

Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendi kapsamında düzenlenen istisnadan yararlanılarak ilk iktisabı yapılan araçları, 5766 sayılı Kanunun 19/c maddesinin yürürlüğe girdiği 1/7/2008 tarihinden önce veya sonra deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu hurdaya çıkaran malul ve engelliler, istisnadan yararlanılan aracın ilk iktisabından itibaren 5 yıl geçmemiş olsa dahi, 1/7/2008 tarihinden itibaren yeni bir aracı iktisap etmeleri halinde ÖTV istisnasından yararlanabileceklerdir.

Soru : ÖTV Muafiyeti Nedir?

Engellilik oranı %90 veya üzerinde olan yetişkin engelliler ile Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu'nda (ÇÖZGER) “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresi bulunan 18 yaş altı engelliler ÖTV istisnasından yararlanabilirler.

Bununla birlikte engellilik oranı %90'ın altında olan engellilerden engelli sağlık kurulu raporunda "Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir." değerlendirmesi bulunanlardan, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda) tadilat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olan engelliler ÖTV istisnasından yararlanabilirler

Üzerine araç alınan engelli kişinin engelli sürücü belgesine sahip olma şartı var mıdır?

Hayır, yoktur. Engelli oranı %90 ve üzerinde olan engelli bireyin üzerinden ilk iktisap edilecek araçta ÖTV muafiyetinden yararlanılabilir.

 

Özel tertibatlı araçları kimler kullanabilir?

Engellilik derecesi %90’ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla düzenlenmiş özel tertibatlı araçları, engelli araç sahibinin yanı sıra araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü de kullanabilir.

Ancak, söz konusu kişilerin de engelli aracını kullanabilmesi için “herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen  tertibatın  ilave  aparatlarla   taktırılmış   olması”  ve aracın engelli veya  bu kişiler tarafından her iki şekilde    de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.

Soru : Engelli adına alınan araçlar kimler tarafından kullanılabilir?

Araç sahibi olan engelli kişinin aparatlı işlemlerde birinci derece yakınlarından TSE onayı verilen kişiler, %90 ve üzeri için engel kişinin (birinci, ikinci ve üçüncü derece, sözleşmeli sürücü) yakınları kullanabilir.

Engelli raporuna sahip olan birinin tercih edebileceği motor seçenekleri nelerdir?

Motor silindir hacmine bakılmaksızın bu araçlar istisna kapsamında değerlendirilir. 2023 yılında engelliler için ÖTV muafiyeti 1,004 (bindört) TL'yi aşmayan araçlar için uygulanmaktadır.

 

Engelliler motorlu taşıt vergisinden (MTV) faydalanabilir mi?

Engellilik dereceleri%90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin adlarına  kayıtlı  taşıtları  ile  diğer  malûl  ve  engellilerin,  bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmiştir.

 

Engellinin vefat etmesi durumunda ÖTV istisnası kapsamında iktisap edilen taşıtın veraset yoluyla intikalinde ÖTV alınır mı?

ÖTV Kanununa göre, ilk iktisabında istisna uygulanan kayıt ve tescile tabi taşıtların, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV aranmaz. Dolayısıyla, taşıtın veraset yoluyla intikaline bağlı olarak müştereken bütün mirasçılar adına kayıt ve tescil edilmesi halinde, bu intikal işlemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz. Ancak, muristen mirasçılara sadece bir taşıtın intikal etmiş olması,  başka  bir  mal  ve/veya  hakkın  intikal  etmemiş olması halinde, taşıtın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilmesi,   devralan   mirasçı   açısından   (kendi   miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak üzere) «veraset yoluyla intikal» olarak değerlendirilmez.

Engelliler araçlarını aldıktan 5 yıl sonra engeli olmayan birisine ÖTV ödemeden satabilirler mi?

Düzenlenen istisnadan yararlanan malul ve engellilerin bu kapsamda iktisap ettikleri araçları 5 yıldan fazla kullanarak bir başkasına satması durumunda, aracı alan kişi tarafından ÖTV ödenmeyecektir.

Engelli park kartı nedir?

Yalnızca üzerine araç tescil edilmiş engelli bireylerin,  ayrılmış park alanlarına araçlarını bıraktıklarında camdan görünür şekilde yerleştirdikleri park kartlarıdır.

 

B sınıfı engelli ehliyeti almak için hangi şartlar aranmaktadır?

1 Ocak 2016 tarihinden, “H sınıfı” engelli sürücü uygulaması kaldırılmış ve engelli sürücülere de B sınıfı engelli ehliyetleri düzenlenmeye başlamıştır. Bir başka deyişle engelliler için ayrı bir sürücü belgesi sınıfı bulunmamaktadır.

B  sınıfı  engelli  sürücü  belgesi  alabilmek  için  18  yaşını doldurmuş ve 19 yaşından gün almak ve bağlı bulunulan aile hekimine başvurmak gereklidir.

Aile hekiminin, engelli bireyin özel tertibatlı araç kullanabileceğine    yönelik    karar    vermesi    durumunda, engelli sürücü adayını İl Sağlık Müdürlüklerine bağlı İl Sağlık Komisyonuna sevk eder.

İl  Sağlık  Komisyonu  tarafından,  engelli  kişinin  kullanacağı araçta bulunması gereken özel tertibat, “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğe” göre hazırlanan listeden belirlenen kodu ile birlikte sağlık raporuna yazılır.

Sağlık raporunda belirtilen kısıtlama ve araç uyarlama kodları engelli sürücü belgesine de işlenmekte ve engelli sürücünün bu kodlara uygun olan araç kullanması gerekmektedir. 

 

 

2023 ENGELLİ ARAÇ KODLARI 

SÜRÜCÜ/SÜRÜCÜ ADAYI VE ARAÇLARA İLİŞKİN ENGELLİ ARACI KOD TABLOSU
(01/01/2023)

a) TABİPLER TARAFINDAN KULLANILACAK KODLAR 
01. Görüşün düzeltilmesi ve/veya korunması 
01.01. Gözlük
01.02. Kontakt Lens(ler)
01.05. Göz siperi
01.06. Gözlük veya kontakt lensler 
01.07. Kişiye özel optik aygıt 
02. İşitme desteği/iletişim desteği  
03. Uzuvlara yönelik protez/ortez 
03.01  Kol/kollar için protez/ortez
03.02  Bacak/bacaklar için protez/ortez
47.  İki tekerlekli araç kullanamaz
61. Gün içinde yapılan yolculuklar ile sınırlı (gün doğumundan bir saat sonra, gün batımından bir saat önce)
64. Araç hızı Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 100 üncü maddesinde belirtilen hız sınırlarından 10 km daha az olmalıdır. 
101. Monoküler
102. Ambulans, ticari araç veya resmi araç  kullanamaz
103. Sağlık raporu yenileme süreleri
103.01  Üç ayda bir sağlık kontrolü
103.02  Altı ayda bir sağlık kontrolü
103.03  Yılda bir sağlık kontrolü
103.04  Üç yılda bir sağlık kontrolü 
103.05  Beş yılda bir sağlık kontrolü

TRAFİK KURULUŞLARINCA KULLANILACAK  ENGELLİ KODLARI                                                                                                                               
62. Kişinin yaşadığı yere göre .......km yarıçapı içinde veya yalnızca şehir/bölge içerisinde araç kullanabilir
63. Araçta yolcu taşıyamaz
65. En az kendi sürücü belgesi sınıfına sahip bir sürücü belgesi bulunan birinin refakatinde araç kullanabilir
66. Römorklu araç kullanamaz
67. Otoyollarda araç kullanamaz
68. Araç cinsine bakılmaksızın 0,20 promil üzerinde alkollü araç kullanamaz
69. EN 50436'ya uygun olarak alkol kilidi donanımına sahip araçların kullanımıyla sınırlıdır. Son kullanım tarihinin gösterimi opsiyoneldir (örneğin "69" veya "69(01.01.2016)")
70. ... tarafından verilen ... No.lu belge değişimi (üçüncü bir ülke durumunda AB/BM ayrımına olanak sağlayan işaret; örneğin "70.0123456789.NL") (Açıklama: Başka bir ülke tarafından verilen belgenin üçüncü bir ülke tarafından değiştirilmesinde ilgili ülkenin işareti ve belgenin numarası yazılır)
71. ... No.lu belge yedeği (üçüncü bir ülke durumunda AB/BM ayrımına olanak sağlayan işaret; örneğin "71.987654321.HR") (Açıklama: Başka bir ülke tarafından verilen belgenin üçüncü bir ülke tarafından verilen belgenin yenilenmesi sırasında ilgili ülkenin işareti ve belgenin numarası yazılır)
73. Sadece dört tekerlekli araçları kullanabilir.
79. Motosiklet/Motorlu bisiklet kullanımına ilişkin sınırlandırmalar ile BE sınıfı sürücü belgesine ilişkin düzenlemeler 
79.01. Sadece sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli araçları kullanabilir.
79.02. Sadece M sınıfı sürücü belgesiyle kullanılabilen üç veya dört tekerlekli araçları kullanabilir.
79.03. Sadece üç tekerlekli araçları kullanabilir.
79.04. Üç tekerlekli araçlarda azami ağırlığı 750 kg. geçmeyen (hafif römork) römorkları takarak kullanabilir.
79.05. Güç/ağırlık oranı 0.1 kW/kg'ın üzerinde olan ve A1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılabilen motosikletleri kullanabilir.
79.06. İlgili tip onayı yönetmeliklerine aykırı olmamak kaydıyla, izin verilen en fazla ağırlığı 3.500 kg'ı geçen BE sınıfı araçları kullanabilir.
80. "24" yaşını doldurmadan A sınıfı sürücü belgesiyle kullanılabilecek iki tekerlekli araçları kullanamaz.
81. "21" yaşını doldurmadan A sınıfı sürücü belgesiyle gücü 15 kilovatı aşan üç tekerlekli motosikletleri kullanamaz. 
95. 2003/59/EC No.lu Direktif'in belirttiği profesyonel yeterlik şartını ... tarihine kadar sağlayan sürücüler.
96. B sınıfı sürücü belgesiyle 4.250 kg’a kadar olan otomobil ve kamyonet cinsi birleşik araçları da kullanabilir. (Açıklama: Belge sahibi, ilgili tip onayı yönetmeliklerine aykırı olmamak ve 29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde belirtilen; eğitimi tamamlamak ya da yetenek ve davranış sınavını geçmiş olmak kaydıyla azami yüklü ağırlığı 4.250 kilograma kadar olan birleşik araçları kullanabilir.)
97. 3821/85 (2) (AET) No.lu Konsey Tüzüğü'nün yetki alanına giren C1 sınıfı araçları kullanmaya yetkili değildir

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINCA KULLANILACAK ENGELLİ KODLARI     
104. Sürücü kursunda otomatik vitesli araçla eğitime ve sınava katılarak sertifika alanlar sürücü belge sınıfına uygun sadece otomatik vitesli araçları kullanabilir.
105. İş Makineleri 
105.01 Yüzey Kazıma Makinesi
105.02 Beko Loder (Kanal Kazıma Makinesi)
105.03 Dozer (lastik tekerlekli)
105.04 Ekskavatör
105.05 Finişer
105.06 Forklift
105.07 Greyder
105.08 Mobil Rıhtım Vinci
105.09 Silindir
105.10 Vinç (Lastik tekerlekli)
105.11 Loder (Yükleyici)
105.12 Delik Delme ve Sondaj Makinesi
105.13 Zemin Süpürme Makinesi
105.14 Biçerdöver
105.15 İş Kamyonu
105.16 İş Makinesi (Yükleyici)
105.17 Terminal Traktör
105.18 Serdümen
105.19 Konteyner Saha Köprü Vinci
105.20 Konteyner Rıhtım Köprü Vinci
105.21 Konteyner Dorse Vinci
105.22 Dolu Konteyner Makinesi
105.23 Boş Konteyner Makinesi
105.24 Akaryakıt İkmal Makinesi
105.25 Pamuk Hasat Makinesi
105.26 Pamuk Toplama Makinesi
105.27 Arazöz
105.28 Beton Pompası
105.29 Oto Kreyn
105.30 Kazıyıcı-Yükleyici  
105.31 Mobil Vinç
105.32 Mack Taşıyıcı
105.33 Mıcır Serici
105.34 Asfalt Serme Makinesi
105.35 Manlift
105.36 Kaldırma Taşıma Vinci
105.37 Rotatif Kamyon(Kar savurucu)
105.38 Seyyar Parcar Boşaltma, Temizleme ve Yükleme Makinesi
105.39 Bezelye Hasat Makinesi
105.40 Transmikser

SÜRÜCÜ ADAYLARI VE SÜRÜCÜLERDE ARANACAK SAĞLIK ŞARTLARI İLE MUAYENELERİNE DAİR YÖNETMELİĞİN 4’ÜNCÜ MADDESİNİN SEKİZİNCİ FIKRASI KAPSAMINDA OLUŞTURULAN KOMİSYON TARAFINDAN KULLANILACAK  KODLAR
10. Modifiye vites
10.02 Otomatik vites 
10.04 Uyarlanmış vites kolu
15. Modifiye edilmiş debriyaj 
15.01 Uyarlanmış debriyaj pedalı
15.02 Manuel debriyaj
15.03 Otomatik debriyaj
15.04 Debriyaj pedalının çalışmasını ya da aktivasyonunun durmasını önlemeye yönelik tedbir 
20. Modifiye edilmiş fren sistemleri 
20.01 Uyarlanmış fren pedalı 
20.03 Sol ayağa uyarlanmış fren pedalı
20.04 Tabana göre uyarlanmış fren pedalı
20.05 Eğik fren pedalı
20.06 Elle çalıştırılan fren
20.07 Azami Birim Kuvveti ile çalıştırılan fren… (N) (örnek: “20.07 (300N)”)
20.09 Uyarlanmış park freni 
20.12 Fren pedalının tıkanmasını önlemeye ya da aktivasyonunu sağlamaya yönelik önlem
20.13 Diz ile harekete geçirilen fren 
20.14 Harici güçle desteklenen fren sistemi
25. Modifiye hızlanma sistemi 
25.01 Uyarlanmış hız pedalı 
25.03 Eğik hız pedalı
25.04 Manuel hız pedalı
25.05 Diz ile harekete geçirilen hız pedalı 
25.06 Harici güçle desteklenen hızlanma sistemi 
25.08 Soldaki hız pedalı
25.09 Hız pedalının tıkanmasını önlemeye ya da aktivasyonunu sağlamaya yönelik önlem
31. Pedal uyarlamaları ve pedal tedbirleri 
31.01 Paralel pedallar ekstra seti
31.02 Aynı seviyede ya da aynıya yakın seviyede pedallar
31.03 Pedallar ayak yardımıyla çalıştırılmadığında hızlanma sistemi ve pedalların tıkanmasını önlemeye ya da aktivasyonunu sağlamaya yönelik önlem
31.04 Yükseltilmiş zemin
32. Kombine fren ve hızlanma sistemi 
32.01 Tek elle idare edilen kombine fren ve hızlanma sistemi
32.02 Dış bir güç tarafından idare edilen kombine fren ve hızlanma sistemi
33. Kombine fren, hız ve direksiyon sistemi 
33.01 Tek elle dış kuvvet tarafından idare edilen kombine hızlanma, fren ve direksiyon sistemi
33.02 İki elle dış kuvvet tarafından idare edilen kombine hızlanma, fren ve direksiyon sistemi
35. Modifiye kontrol düzeni (far düğmeleri, cam sileceği, korna, sinyal lambaları, vb.) 
35.02 Direksiyonu bırakmadan kullanılabilen kontrol cihazları
35.03 Direksiyondan sol eli çekmeden kullanılabilen kontrol cihazları 
35.04 Direksiyondan sağ eli çekmeden kullanılabilen kontrol cihazları
35.05 Direksiyon ve hız ile frenleme mekanizmalarının kontrolünü kaybetmeden idare edilebilen kontrol cihazları
40. Modifiye direksiyon 
40.01. Azami birim kuvveti ile çalıştırılan direksiyon … (N) (örneğin: “40.01(140N)”)
40.05. Uyarlanmış direksiyon simidi (daha büyük/kalın direksiyon simidi, azaltılmış çap, vb.)
40.06. Direksiyon simidinin uyarlanmış pozisyonu 
40.09. Ayakla işletilen direksiyon 
40.11. Direksiyon simidinde yardımcı cihaz (topuz, direksiyon çatalı vb.)
40.14. Tek elle/kolla işletilen alternatif uyarlanmış direksiyon sistemi
40.15. İki elle/kolla işletilen alternatif uyarlanmış direksiyon sistemi
42. Modifiye edilmiş arka/yan görüş cihazları  
42.01. Arka görüş için uyarlanmış cihaz
42.03. Yan görüş sağlayan ek iç cihaz
42.05. Kör nokta görüntüleme cihazı
42.06. Elektrikle çalışan dış dikiz aynaları
43. Sürücü koltuğu pozisyonu 
43.01. Normal görüş sağlayacak yükseklikte, direksiyon ve pedaldan normal uzaklıkta sürücü koltuğu
43.02. Vücut şekline göre uyarlanan sürücü koltuğu
43.03. Sabit duruş için sırt destekli sürücü koltuğu
43.04. Kol dayanağı olan sürücü koltuğu
43.06. Ayarlanabilir emniyet kemeri
43.07. Sabit bir duruş için destekli emniyet kemeri 
44. Motosiklet modifikasyonları 
44.01. Tek elle işletilen fren
44.02. Uyarlanmış ön frenler
44.03. Uyarlanmış arka frenler
44.04. Uyarlanmış hız sistemi
44.08. Motosiklet hareket halinde, dururken ve beklerken sürücünün iki ayağının da aynı anda yere değebileceği  şekilde uyarlanmış koltuk yüksekliği,
44.09. Azami birim kuvveti ile çalıştırılan ön fren …(N)    (örneğin: “44.09(140N)”)
44.10. Azami birim kuvveti ile çalıştırılan arka fren …(N) (örneğin: “44.10(140N)”)
44.11. Uyarlanmış ayak dayama yeri
44.12. Uyarlanmış tutma kolu
45. Sadece sepetli motosiklet kullanabilir
46. Sadece üç tekerlekli motosiklet kullanabilir
47.  İki tekerlekli araç kullanamaz
50. Sadece…………..plaka/şasi numaralı aracı kullanabilir.
78. Sadece otomatik vitesli araç kullanabilir
102. Ticari araç, resmi araç, ambulans kullanamaz

ÖRNEK ENGELLİ ARACI ÖTV HESAPLAMASI

Araç Tipi	Otomobil
Motor Hacmi	1600 motor
Vergiler Dahil Araç Fiyatı	1.004.200 TL
Aracın Vergisiz Fiyatı	472.787 TL
ÖTV Oranı	%80
ÖTV Tutarı	378.230 TL
KDV Oranı	%18
KDV Tutarı	153.183 TL
Vergiler Toplam	531.413 TL
Ötv Engelli İndirimli Fiyatı	557.889 TL

 

Engelli Kişilere Tanınan Muafiyetler

30 eylül 2023

Soru: Özel tertibatlı araç ithal edecek kişilerde aranan şartlar nelerdir?

Cevap: Özel tertibatlı araç ithal edecek kişinin ortopedik özürden kaynaklanan engelinin bulunması gerekir.

 

Ortopedik özür ibaresi, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle, iskelet, kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu bedensel yeteneklerin çeşitli derecelerde kaybedilmesi nedeniyle alt ve üst ekstremite sakatlığını ifade eder.

 

Kişinin engel durumuna göre iki şekilde araç ithali yapılmaktadır:

1- Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan araç ithali,

2- El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olmaları nedeniyle bizzat engelli kişi tarafından kullanılamayan, kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan araç ithali.

 

Bu kişiler;

a-    Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik ise ikametini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakletmek suretiyle getirilen, 

b-    Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik ise; Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki gerçek ve tüzel kişiler (dernek, vakıf vb.) tarafından kendisine bağış yoluyla gönderilen veya bedel karşılığı alınan,

özel tertibatlı aracı vergilerden muaf olarak ithal edebilir.

 

Soru: Nasıl Bir Araç İthal Edilebilir?

Cevap:

1) Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araçlar: Bu kişiler tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan motosiklet ve motor silindir hacmi 1600 cc.’ye kadar olan otomobiller,

 

2) Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar: El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olan kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan, engelli kişinin üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya kişi ile iş akdine bağlı olarak istihdam edilen sürücü tarafından kullanılan vasıtalardan 87.02 tarife pozisyonu altında sınıflandırılan minibüsler ile portatif koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil altı ila dokuz oturma yeri olan,  engelli kişinin rahatça taşınabilmesine imkan verecek tavan yüksekliğine sahip olan motorlu kara nakil vasıtaları,

muafiyet kapsamında ithal edilmektedir.  

 

Araçta bulunan özel tertibatın kişinin engeline göre yurt dışında yaptırılmış olması gerekir. Diğer bir ifadeyle, aracın engelli aracı olarak ithali amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesine girmesinden önce araçtaki özel tertibatın yapılmış olması gerekir.

 

Soru: Özel Tertibatlı Araç İthalinde Yaş Sınırı Var mıdır? 

Cevap: Aracın serbest dolaşıma giriş işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine sunulduğu tarih itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması gerekir.  

 

Soru: Hangi araçlar muafiyet kapsamında getirilemez?

Cevap:

-    Sadece otomatik vitesli olan araçların,

-    Özel surette yapılmış hareket ettirici tertibatı bulunmayan araçların,

-    Engelli kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunmayan araçların,

-    Arazi araçlarının

muafen ithali mümkün değildir.

 

Ancak, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren sol bacak engeli olan gaziler için araçların  özel tertibatlı olması gerekmemektedir.

 

Özel tertibatlı araç ithalinde muafiyet hangi vergileri kapsar?

Muafiyet gümrük vergisi, ÖTV ve KDV’yi kapsamaktadır. Ancak, Maliye Bakanlığı tarafından 05.12.2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "7061 Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 72 nci maddesi ile Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yapılan değişiklik ile, yurt dışından engelli muafiyeti kapsamında ithal edilen araçlar için, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.İ.P numarasında “-Diğerleri” satırı altında yer alan mallardan özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi dahil gümrük vergilerine ilişkin istisna uygulanmaması durumunda belirlenecek gümrüklenmiş değeri 2023 yılı için  1.004.200 TL’yi aşanlar için, ÖTV istisnası uygulanmayacaktır.

 

Soru: Nereye Müracaat Edilir?

Cevap: Özel tertibatlı engelli aracı için, araç Türkiye’ye getirilmeden önce engelli kişinin bizzat kendisi, vasisi veya Gümrük Kanununun 225 inci maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından aşağıda yer alan yetkili gümrük idarelerinden birine müracaat edilir:

1- Ankara Gar Gümrük Müdürlüğü

2- Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü

3- İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü

4- Gebze Gümrük Müdürlüğü

5- Malatya Gümrük Müdürlüğü

6- Rize Gümrük Müdürlüğü

7- Mersin Gümrük Müdürlüğü

 

Soru: Müracaat İçin Hangi Belgeler Gerekmektedir?

Cevap:

Yetkili gümrük idarelerinde her ayın ilk salı günü komisyon toplanmakta ve başvuruları değerlendirerek karara bağlamaktadır. Engelli kişinin araç Türkiye'ye getirilmeden önce yetkili gümrük idaresine müracaat edip, engelli komisyonundan araç getirebileceğine dair onayı alması gerekmektedir. Komisyona katılım başvuruları ise E-Devlet üzerinden sunulan “Engelli Araç İthal Sistemi” başlıklı hizmet aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

 

1- Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araç için:

a) 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik esasları çerçevesinde engelli kişi adına düzenlenmiş “Sürücü Adayları ve Sürücüler İçin Sağlık Raporu”nun aslı veya söz konusu raporu düzenleyen kurum tarafından ya da noter tarafından onaylanmış örneği,

1) Söz konusu raporda, özel tertibat kod numarası ile engelli kişinin hangi sınıf sürücü belgesi alacağının belirtilmiş olması gerekir.

2) İlgili kişi tarafından, kişinin yurt dışında yerleşik bulunduğu ülkenin resmi bir hastanesinden alınan rapor ibraz ediliyor ise raporun Türkçe tercümesinin de bulunması gerekir.

b) Engelli kişinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi,

c) Yurt dışında ikamet eden engelli kişiler için; ikametin Türkiye’ye nakledildiğine ilişkin dış temsilciliklerimizden alınacak ikamet nakil belgesi ile yerleşim yeri naklinden önce satın alınan aracın mülkiyetinin kendisine ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi,

ç) Yerleşim yeri Türkiye’de bulunan engelli kişiye;

1) Yurt dışından bağış yapılması halinde; aracın bağışlayana ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi ile bağış belgesi,

2) Aracın yurt dışından bir bedel karşılığında gerçek kişi tarafından satılması halinde taraflar arasında düzenlenen satış sözleşmesi; tüzel kişi tarafından satılması halinde fatura aslı ve her iki belgenin Türkçe tercümesi,

d) Araca takılan özel tertibata ilişkin fatura,

e) Nüfus cüzdanı örneği,

f) Engelli kişinin yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması halinde vukuatlı nüfus kayıt örneği.

 

2) Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar için:

 

a) Kararın 104 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi kapsamı kişiler için; Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kurumundan alınmış kişinin el ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olduğunu ve kişinin rampa veya lift sistemli araç ile taşınabileceğini gösteren sağlık kurulu raporunun aslı veya aslının bir kamu kurumu tarafından ya da noter tarafından onaylanmış örneği,

b) Yurt dışında ikamet eden engelli kişiler için; ikametin Türkiye’ye nakledildiğine ilişkin dış temsilciliklerimizden alınacak ikamet nakil belgesi ile yerleşim yeri naklinden önce satın alınan aracın mülkiyetinin kendisine ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi,

c) Yerleşim yeri Türkiye’de bulunan engelli kişiye;

1) Yurt dışından bağış yapılması halinde; aracın bağışlayana ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi ile bağış belgesi,

2) Aracın yurt dışından bir bedel karşılığında gerçek kişi tarafından satılması halinde taraflar arasında düzenlenen satış sözleşmesi; tüzel kişi tarafından satılması halinde fatura aslı ve her iki belgenin Türkçe tercümesi,

ç) Araca takılan özel tertibata ilişkin fatura,

d) Nüfus cüzdanı örneği,

e) Engelli kişinin yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması halinde vukuatlı nüfus kayıt örneği.

 

 Soru: Karara Bağlama Süreci Nasıldır?

Cevap: Özel tertibatlı aracın serbest dolaşıma girişi talebi, yetkili Gümrük Müdürlüğünde oluşturulan heyet tarafından değerlendirilerek karara bağlanır.

 

Gümrük Müdürlüğünde toplanan komisyon tarafından, ibraz edilen sağlık raporu ve kişinin durumu dikkate alınarak engelli kişinin ithal etmek istediği araçtaki engelinin gerektirdiği özel tertibat belirlenir.

 

Komisyonun toplanacağı gün, ilgili engelli kişi de anılan gümrük idaresinde hazır bulunur. Ancak, el ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş kişilerin komisyona katılması zorunlu olmayıp vekalet vereceği başka bir kişi ya da varsa vasisinin temsilci olarak komisyona katılması mümkündür.

 

Aracın serbest dolaşıma girişine ilişkin olumlu kararın oybirliği ile verilmesi gerekir. Komisyon kararı, yetkili Gümrük Müdürlüğünce düzenlenen “Komisyon Karar Belgesi”nde belirtilir. Kararın olumlu olması halinde, karar belgesinin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren altı aydır.

 

Soru: Serbest Dolaşıma Giriş İşlemleri Nasıldır?

Cevap:

1) Özel tertibatlı araç tertibatlandırılmış olarak giriş gümrük idaresine sunulur ve söz konusu gümrük idaresinde aracın 1 no.lu Taşıt Takip Programına kaydettirilmesi gerekir.

2) Komisyon karar belgesinin geçerlilik süresi içerisinde istenilen belgelerle birlikte komisyon karar belgesini düzenleyen yetkili Gümrük Müdürlüğüne başvurulur ve araç söz konusu gümrüğe teslim edilir.

3) Gümrük Müdürü veya yetkilendireceği Gümrük Müdür Yardımcısı başkanlığında iki muayene memurundan oluşturulan bir heyet tarafından, aracın söz konusu komisyon karar belgesine uygunluğunun tespit işlemleri yapılarak uygun bulunması halinde ithaline izin verilir.

4) Yetkili gümrük idaresince, araç için düzenlenecek trafik şahadetnamesine satılamaz/devredilemez şerhi konularak trafik kaydı yapılmak üzere ilgili trafik tescil idaresine gönderilir.

 

Soru: Engelli kişi tarafından bizzat kullanılması gereken araçların başkalarınca da kullanılabilmesi mümkün müdür?

Normal şartlarda bu araçların sadece engelli kişiler tarafından kullanılması gerekir. Ancak, beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerin varlığı halinde engelli kişinin araçta bulunması şartı ile başka bir kişi tarafından da kullanılabilir.

 

Soru: Özel Tertibatlı Aracın Devir ve Satış Koşulları Nelerdir?

Cevap: Kişilerin tekrar aynı muafiyetten faydalanmak suretiyle bir özel tertibatlı aracı serbest dolaşıma sokmak istemeleri halinde; halen adlarına kayıtlı olan özel tertibatlı aracı satmış veya başka bir engelli kişiye devretmiş olmaları gerekir.

 

Özel tertibatlı aracın başka bir engelli kişiye devri veya satışı durumunda, aracı devralacak kişinin engelinin farklı olması halinde araç yetkili Gümrük Müdürlüğüne teslim edilir ve devralacak kişinin engeline uygun varsa tertibat değişikliği yetkili gümrük idaresinin gözetiminde yapılır.

 

Özel tertibatlı aracın devredilmesi veya satılması halinde aşağıda yer alan hususlar dikkate alınır.

a) Bu araçların engelli kişi tarafından, başka bir engelliye herhangi bir süre kısıtı bulunmaksızın ve gümrük vergileri tahsil edilmeksizin devri mümkündür.

b) Bu araçların engelli kişi tarafından, engelli olmayan başka bir kişiye aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren, üç yıl geçmeden satışı mümkün değildir.

c) Bu araçların serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren üç ila on yıl arasında engelli olmayan başka bir kişiye satışında gümrük vergileri tahsil edilir. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.

 

 Özel tertibatlı araç muafiyetinden faydalanan engelli kişinin vefatı halinde,

1) Aracın varise intikalinde gümrük vergileri aranmaz. Varislerin, kendi adlarına yeni bir trafik şahadetnamesi düzenlenmesini teminen veraset ilamı tarihinden itibaren altı ay içinde yetkili gümrük idaresine başvurması gerekir.

2) Bu araçların varis tarafından, engelli veya engelli olmayan başka bir kişiye herhangi bir süre kısıtı bulunmaksızın devri veya satışı mümkündür.

3) Bu araçların, varis tarafından engelli olan başka bir kişiye devrinde gümrük vergileri aranmaz. Aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren beş yıl içerisinde engelli olmayan başka bir kişiye satışında ise gümrük vergileri tahsil edilir. Beş yıl sonrasında söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.

4) Bu araçların, varis tarafından engelli olan bir kişiye devrinden sonra, bu engelli kişi tarafından aracın engelli olmayan başka bir kişiye satışında, aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren 10 yıllık süre dolmuş ise gümrük vergileri aranmaz.

 

Soru: Gümrük İdaresinden İzin Alınmaksızın Satışı, Devri Yapılan Araç için Nasıl bir Yaptırım Uygulanır? 

Cevap:  Muafiyetten faydalanamayan kişi, kurum ve kuruluşlara izin alınmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen, satılan veya muafiyet amacı dışında kullanılan eşyanın gümrük vergileri tahsil olunur ve gerekmesi halinde 5607 sayılı Kaçakçılık Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve varsa diğer kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

 

12 Mayıs 2023  CUMA                    Resmî Gazete                                              Sayı : 32188

                                YÖNETMELİK                                                                                                                                                    Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından:

ENGELLİ BİREYLERE KİMLİK KARTI VERİLMESİNE VE ULUSAL

ENGELLİ VERİ SİSTEMİ OLUŞTURULMASINA

DAİR YÖNETMELİK

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, engellilere tanınan hak ve hizmetlerden yararlanmada kullanılmak üzere engelli bireylere kimlik kartı verilmesine ve Ulusal Engelli Veri Sistemi oluşturulmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

(2) Bu Yönetmelik, erişkinler için sağlık kurulu raporuna göre engel oranı en az %40 olan bireylere veya çocuklar için özel gereksinim raporuna (ÇÖZ-GER) göre en az bu orana denk özel gereksinim düzeyine sahip çocuklara engelli kimlik kartı verilmesini, Ulusal Engelli Veri Sistemi oluşturulmasını ve Ulusal Engelli Veri Sistemine işlenecek ve aktarılacak verilere ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 65 inci maddesi, 71 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) ABS: Bakanlıkça oluşturulan Aile Bilgi Sistemini,

b) Bakan: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanını,

c) Bakanlık: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını,

ç) Genel Müdürlük: Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,

d) İl Müdürlüğü: Aile ve Sosyal Hizmetler il müdürlüğünü,

e) İl Müdürü: Aile ve Sosyal Hizmetler il müdürünü,

f) Kimlik kartı: Mevzuatta münhasıran engellilere sağlanan hak ve sunulan hizmetlerden yararlanmada kullanılmak üzere Bakanlıkça verilen kimlik kartını,

g) Kimlik Kartı Modülü: ABS üzerinde yer alan Engelli Kimlik Kartı Modülünü,

ğ) Kişisel veri: 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde tanımlanan verileri,

h) MERNİS: İçişleri Bakanlığınca oluşturulan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemini,

ı) Özel nitelikli kişisel veri: 6698 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişisel verileri,

i) Rapor: 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında alınan çocuklar için özel gereksinim raporu (ÇÖZ-GER) ya da 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında alınan erişkinler için sağlık kurulu raporu (ESKR) ile bu yönetmeliklere göre geçerli kabul edilen aynı nitelikteki diğer sağlık kurulu raporlarını,

j) Sosyal hizmet merkezi: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı sosyal hizmet merkezlerini,

k) Ulusal Engelli Veri Sistemi: Kimlik kartı işlemleri esnasında elde edilen kişisel veriler ile Bakanlığın görev alanı kapsamında ilgili mevzuatına göre engelli bireylere ilişkin diğer kurum ve kuruluşlardan aktardığı kişisel verilerin işlendiği veri tabanını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kimlik Kartı Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar

Kimlik kartının niteliği

MADDE 4- (1) Bakanlıkça bu Yönetmelik hükümleri kapsamında verilen kimlik kartına sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, mevzuatta münhasıran engelli bireylere sağlanan hak ve sunulan hizmetlerden yararlanır. Engel durumunu belirtir bu kimlik kartı, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı yerine geçmez.

(2) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında mavi kart verilenler için de kimlik kartı düzenlenebilir.

(3) Ülkemizce ya da Lahey Devletler Özel Hukuk Konferansına üye ve 5/10/1961 tarihli Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf devlet makamlarına ya da makamlarınca verilecek engelli kimlik kartları, ilgili kişilerce apostil işlemi yaptırılması ve karşılıklılık esası gözetilmesi şartıyla ülkemizde geçerli kabul edilebilir. Ülkemiz makamlarınca yapılacak apostil işlemlerinde, 8/6/2011 tarihli ve 27958 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Valilik ve Kaymakamlık Birimleri Teşkilat, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre işlem yapılır.

(4) Kimlik kartı alıp almamak isteğe bağlıdır.

Kimlik kartının şekli ve basımı

MADDE 5- (1) Kimlik kartında; adına kimlik kartı düzenlenecek bireyin T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, doğum tarihi, kimlik kartının geçerlilik süresi, refakat hakkının olup olmadığına ilişkin bilgi, kimlik kartının seri numarası ve 15 yaşını dolduranlar için fotoğraf bulunması zorunludur.

(2) Zorunlu unsurlar dışında kimlik kartı üzerinde yer alacak başkaca bilgiler, yapılacak eklemeler ve değişiklikler Bakanlıkça belirlenir.

(3) Kimlik kartının kapsamı, şekli, ebadı; yürürlük, değiştirme ve geçerlilik süresi; taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla kimlik kartı üzerine konulacak güvenlik unsurları; basım, teslimat ve kullanım aşamasında uygulanacak sistem ve teknoloji; kimlik kartının kaybı ve yenilenmesi halinde yapılacak işlemler Bakanlık tarafından belirlenir.

Başvuru, kimlik ve engellilik bilgileri

MADDE 6- (1) Kimlik kartı almak için başvurular; il müdürlükleri, sosyal hizmet merkezleri ya da e-Devlet aracılığıyla yapılır.

(2) Kimlik kartı almak için il müdürlükleri ya da sosyal hizmet merkezlerine başvuru yapılması halinde;

a) Bireyin T.C. Kimlik Kartı ibraz edilir.

b) Bireyin rapor bilgileri, Sağlık Bakanlığı web servis aracılığı ile doğrulanır.

c) Bireye, Bakanlığın internet sitesinde örnekleri yer alan kimlik kartı başvuru formu doldurtularak kişisel verilere ilişkin aydınlatma metni ile aktarılacak kişisel verilerin bilgisinin bulunduğu açık rıza formu sunulur.

(3) İl müdürlükleri ya da sosyal hizmet merkezlerinden yapılan başvurularda, Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ile Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce alınmış ve Sağlık Bakanlığı web servisi aracılığıyla doğrulanamayan raporların aslı veya onaylı örneği ile kimlik kartı işlemleri yapılabilir. Ancak esaslı unsurlarına ilişkin ibarelerden en az biri okunmayacak veya anlaşılamayacak düzeyde silinen, yıpranan veya tahrip edilen ve ayrıca web servis üzerinden de doğrulanamamış olan raporlar ile işlem tesis edilemez. Bireyin, farklı tarihlerde alınmış birden fazla raporu bulunması halinde son tarihli raporu esas alınır.

(4) İl müdürlükleri ya da sosyal hizmet merkezlerinden yapılan başvuru işlemlerinde, adına kimlik kartı düzenlenecek bireyin küçük veya kısıtlı olması halinde kanuni temsilcisi, kendi T.C. Kimlik Kartını ibraz ederek işlemleri yapmaya yetkilidir. Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde veya huzurevlerinde kalan bireylerin başvuruları, T.C. Kimlik Kartını ibraz etmek ve adına başvuruda bulunulan birey vesayet altındaysa vesayet organlarına tevdi edilen görevler saklı kalmak şartıyla kurum personeli aracılığı ile yapılabilir.

(5) Rapor bilgileri Sağlık Bakanlığı e-Rapor sisteminde, kimlik bilgileri İçişleri Bakanlığı MERNİS’te işlenmiş olan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı e-Devlet üzerinden kimlik kartı başvurusunda bulunabilir.

(6) e-Devlet üzerinden yapılacak başvurularda da ikinci fıkranın (c) bendinde yer alan aydınlatma metni ve açık rıza formu sunulur.

(7) e-Devlet üzerinden yapılan başvurular, Bakanlık tarafından uygun görülen uygulama üzerinden il müdürlüklerine veya bireyin başvuru esnasında belirttiği adrese en yakın sosyal hizmet merkezine yönlendirilir. e-Devlet üzerinden ulaşan başvurular, ön değerlendirmeye tabi tutulur. Değerlendirme sonucunda bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak web servisler üzerinden sağlanabilen başvurular işleme alınarak Kimlik Kartları düzenlenir. İşlem yapılamayan başvurular hakkında, başvuru sahibine işlem yapılamama gerekçesi bildirilir.

(8) Bireyin, kimlik kartı düzenlenmesine ilişkin işlemlerde kullanılan belgeleri ile diğer gerekli formlar ilgili dosyasında il müdürlükleri veya sosyal hizmet merkezlerince saklanır. e-Devlet üzerinden yapılan başvurularda ilgili belgeler başvurunun yönlendirildiği merci tarafından saklanır.

Kimlik kartının düzenlenmesi

MADDE 7- (1) Kimlik kartı; raporda yer alan bilgiler ile bireyin kimlik bilgileri esas alınarak il müdürlükleri veya sosyal hizmet merkezlerince düzenlenir.

(2) Kimlik kartı, il müdürü veya il müdürü tarafından yetkilendirilen il müdür yardımcısı veya sosyal hizmet merkezi müdürü tarafından onaylanır. Kartta yazılı bilgilerin doğruluğundan onaylayan sorumludur.

(3) Onay işlemleri elektronik imza ile de yapılabilir.

Kimlik kartının teslimi

MADDE 8- (1) Kimlik kartının teslimi sırasında, kartın teslim edildiğine dair teslim belgesi düzenlenir. Kimlik kartı, il müdürlükleri veya sosyal hizmet merkezlerince kişinin kendisine; kişinin küçük veya kısıtlı olması halinde ise kanuni temsilcisine Bakanlığın internet sitesinde örneği yer alan engelli kimlik kartı teslim formu imzalatılarak teslim edilir. Kimlik kartı; kişinin kendisinin veya küçük ya da kısıtlı olması halinde kanuni temsilcisinin talebiyle kişinin her dereceden alt ve üst soyu ile üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dahil) kan ya da kayın hısımları veya eşine de teslim belgesi imzalatılmak suretiyle teslim edilebilir.

(2) Kimlik kartı, bireyin yurt içinde başvuru esnasında belirteceği bir adrese veya yerleşim yeri adresine iadeli taahhütlü posta ile de gönderilebilir.

(3) Kimlik kartının posta ile gönderilmesi halinde, kimlik teslim belgesinin ilgili bölümünde iadeli taahhütlü posta ile gönderildiğine ilişkin bilgiye yer verilir. İadeli taahhütlü postanın teslim edildiğine dair belge, kimlik kartını teslim alan kişi tarafından doldurulup imzalandıktan sonra ilgili dosyada saklanır.

(4) Verilen kimlik kartlarının seri numaraları ve diğer bilgileri il müdürlükleri ve sosyal hizmet merkezleri tarafından Bakanlıkça Kimlik Kartı Modülüne işlenir ve saklanır.

Kimlik kartının yeniden düzenlenmesi

MADDE 9- (1) Kimlik Kartları; kimlik kartı düzenlenmesine esas alınan bilgilerin değişmesi veya herhangi bir nedenle geçersiz hale gelmesi durumunda ilgili belgeler ile il müdürlüğüne, sosyal hizmet merkezlerine ya da e-Devlet üzerinden başvuru yapılarak yeniden düzenlenir. İçeriğindeki bilgilerin değişmesi veya herhangi bir nedenle geçersiz hale gelmesi sebebiyle değişimi talep edilen eski kimlik kartı, imha edilmek üzere yenisi teslim edilmeden önce il müdürlüğüne veya sosyal hizmet merkezine verilir.

(2) Kimlik kartının çalınması, kaybedilmesi veya herhangi bir nedenle il müdürlüğüne teslim edilememesi durumunda izlenecek usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.

Kimlik kartının iade edilmesi

MADDE 10- (1) Birden fazla kimlik kartına sahip olunması durumunda en son düzenlenen hariç olmak üzere sahibinin elinde bulunan Kimlik Kartları, hakkında gaiplik kararı bulunan ya da ölen kişilere ait kimlik kartları, özel gereksinim düzeyi veya engel oranı belirlenen asgari düzeyin altına düşen kişilere ait Kimlik Kartları veya başkaca herhangi bir nedenle geçersiz hale gelen kimlik kartları il müdürlüklerine ya da sosyal hizmet merkezlerine iade edilir. Bu suretle geçersiz hale gelen Kimlik Kartlarının iade edilmemesinden ve usulsüz kullanılmasından doğacak sorumluluk kullananlara aittir.

Kimlik kartının imha edilmesi

MADDE 11- (1) Basıldığı tarihten itibaren altı ay içerisinde teslim alınmayan, mükerrer olduğu tespit edilen, geri alınan, ölen veya başka nedenlerle kurum veya şahıslar tarafından iade edilen, bulunarak il müdürlüğüne teslim edilen ve sahibine ulaşılamayan, basımı veya kaplanması aşamalarında meydana gelen hatalı baskı veya kaplama nedeniyle kullanılamaz duruma gelen Kimlik Kartları imha edilir.

(2) İmha işleminin gerçekleştirilmesi için imha tutanağı düzenlenir. Kimlik Kartlarının seri numaraları düzenlenen imha tutanağına geçirilir. İmha tutanağı, il müdürünce görevlendirilen ve 3 personelden oluşan imha komisyonu tarafından imzalanır.

(3) Kimlik Kartları, en çok bir ay içerisinde imha edilir. İmha işleminin, imha tutanağının imzalandığı gün yapılması zorunludur. Düzenlenen kimlik kartının kişiye hiç teslim edilememiş olması durumunda bir aylık süre, birinci fıkrada belirlenen altı aylık sürenin bitiminden itibaren işlemeye başlar.

(4) İmha edilecek Kimlik Kartları hakkında, engelli Kimlik Kartı Modülüne ilgili kimlik kartının imha edildiğine dair şerh düşülür.

Kimlik kartında tahrifat ve sahtecilik

MADDE 12- (1) Üzerinde tahrifat, silinti ve kazıntı olan kartlar kullanılamaz.

(2) Başkasına ait kimlik kartını kullananlar; gerçeğe aykırı kart düzenleyenler veya bu tür kartları bilerek kullananlar; iade etmesi gerektiği halde kimlik kartını kullanmaya devam edenler, kart üzerinde gerçek durumu gizlemek maksadıyla kasten tahrifat, silinti, kazıntı yapanlar ile bu kartları kullananlar, genel hükümlere göre cezai soruşturma yapılmak üzere yetkili mercilere bildirilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ulusal Engelli Veri Sistemi

Ulusal Engelli Veri Sisteminin oluşturulması

MADDE 13- (1) Bakanlık, Ulusal Engelli Veri Sisteminin oluşturulması için gerekli servisleri hazırlar.

(2) Engelli kimlik kartı başvuruları esnasında elde edilen kişisel verilerin sisteme işlenmesine ilişkin iş ve işlemler, kimlik kartı verilmesine ilişkin işlemleri yapanlarca yürütülür. Ulusal Engelli Veri Sisteminin oluşturulmasına yönelik teknik çalışmalar Bakanlık Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğünce yürütülür.

(3) Kişisel verilerin, Ulusal Engelli Veri Sistemine kaydedilmesi ve bu verilerin işlenmesine ilişkin usul ve esaslar 6698 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde Bakanlıkça yürütülür.

(4) Engellilere yönelik hizmet sunan kurum ya da kuruluşlarca elde edilen kişisel veriler ve özel nitelikli kişisel veriler de, 6698 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde veri sistemine aktarılabilir.

(5) Veri sistemine aktarılan bilgilerin doğruluğundan ve güncelliğinden, veriyi aktaran taraf sorumludur. Veri sorumlusu olarak Bakanlık engellilere yönelik hizmet sunan diğer kişi, kurum ya da kuruluşlar tarafından kendisine aktarılan kişisel verilerin doğru ve güncel olması için gerekli tedbirleri alır.

(6) Ulusal Engelli Veri Sisteminde saklanan kişisel veriler mevzuatta öngörülen sürenin sona ermesi ya da işlenme amacının gerektirdiği sebeplerin ortadan kalkması durumunda 6698 sayılı Kanun ile diğer kanunlar ve ilgili mevzuata uygun olarak imha edilir.

Veri güvenliği, veri işleme ve aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar

MADDE 14- (1) Veri sisteminde yer alan kişisel verilerin gizliliği esastır. Veri sisteminde yer alan kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini ve verilere erişilmesini önlemek ile kişisel verilerin muhafazasının sağlanması amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirler Bakanlık tarafından alınır. Söz konusu tedbirlerin alınması hususunda Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü yetkilidir.

(2) Kişisel veriler üzerinde gerçekleştirilecek işleme, aktarma, yok etme, silme, anonim hale getirme gibi işlemlerin tamamı, 6698 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülür.

(3) Bakanlık ile sürekli veya tek seferlik bilgi paylaşımları ya da web servis taleplerinde veri aktarımının gerçekleştirilmesi için protokol imzalanması zorunludur. Soruşturma, kovuşturma, yargılama veya infaz işlemlerine ilişkin yargı makamları veya infaz mercileri tarafından talep edilen kişisel verilerin paylaşımı ve anonim hale getirilmiş verilere yönelik gelen veri taleplerinin karşılanması için protokol imzalanması gerekmez.

(4) Bakanlıkça aktarılan kişisel verilerin gizlilik ve güvenliğinin sağlanmasında her türlü sorumluluk, süre ile sınırlı olmaksızın veri aktarımı talebinde bulunana aittir.

(5) Bakanlıkça aktarılan kişisel veriler, herhangi bir nedenle üçüncü şahısların kullanımına sunulamaz ve yayımlanamaz.

(6) Veri sistemine diğer kişi, kurum ya da kuruluşlardan aktarılan kişisel verilerin paylaşılmasına ilişkin talepler, talebe konu kişisel verilerin alındığı kişi, kurum ya da kuruluşa yönlendirilir.

(7) Özel nitelikli kişisel veriler 6698 sayılı Kanun çerçevesinde ancak ilgililerin açık rızası alınmak suretiyle üçüncü kişilere aktarılabilir. Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin anılan Kanunda yer alan diğer hükümler saklıdır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

ÇÖZ-GER raporları ile düzenlenecek Kimlik Kartlarına ilişkin hususlar

MADDE 15- (1) Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında alınan ÇÖZ-GER raporlarında belirlenen özel gereksinim düzeyleri, anılan yönetmeliğin ekinde kayıtlı mevzuat uyum tablosuna göre karşılık geldiği engel oranlarına denk sayılır. Kimlik kartı üzerine, ilgili tabloda yer alan özel gereksinim düzeyi yazılır.

(2) 18 yaşından küçükler için düzenlenecek kimlik kartlarının geçerlilik süresi, kimlik kartının düzenlenmesinde esas alınan raporda belirlenen süreyi geçemez. “Sürekli” ibareli bir raporun esas alınması halinde ise, kimlik kartının geçerlilik süresi, bireyin 18 yaşını doldurduğu günün en çok bir ay sonrası olarak belirlenebilir.

Dosyalama, arşivleme ve veri saklama süresi

MADDE 16- (1) İl müdürlükleri ve sosyal hizmet merkezlerince bu Yönetmelik kapsamında tutulan dosyalar, tutulduğu yılın bitimini takip eden en geç on beşinci günün sonunda il müdürlüğü arşivine devredilir. Devri gerçekleştirilen ve 15 yılını doldurmuş olan dosyaların Devlet Arşivleri Başkanlığına devredilmesi işlemi ilgili mevzuatına göre yapılır.

(2) Bu Yönetmelik kapsamında kimlik kartı işlemleri esnasında elde edilen veriler, kimlik kartının geçersiz hale geldiği ya da kullanım dışı kaldığı tarihten itibaren 50 yıl boyunca saklanır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 17- (1) 19/7/2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) Mevzuatta birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik hükümlerine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.

Mevcut kimlik kartları ve engellilik bilgilerinin yer aldığı nüfus cüzdanları

GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce;

a) 13/8/1998 tarihli ve 23432 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler İçin Kimlik Kartı Yönetmeliği uyarınca verilmiş bulunan kimlik kartları,

b) 30/10/2005 tarihli ve 25981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına Dair Yönetmelik uyarınca nüfus cüzdanlarına yazdırılan engel oranını gösteren ibare,

c) 19/7/2008 tarihli ve 26941sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik uyarınca verilmiş bulunan Kimlik Kartları,

geçerliliğini korur.

Yürürlük

MADDE 18- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 19- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı yürütür.

 

 

 

Engelli Araç İptal Projesi İle İlgili Başlıklar

engelli aracı söküm projesi istanbul, büyükçekmece engelli aracı iptali, silivri engelli aracı sökümü, çatalca engelli aracı söküm projesi, istanbul engelli aracı iptali, beylikdüzü engelli aracı söküm, avcılar engelli aracı tadilat projesi, küçükçekmece engelli aracı iptali, istanbul engelli aracı söküm projesi, arnavutköy engelli aracı tadilatı, bakırköy engelli aracı söküm tadilatı, bahçelievler engelli aracı söküm projesi, bağcılar engelli aracı söküm, fatih engelli aracı proje çizme, zeytinburnu engelli aracına proje tadilatı, şişli engelli aracı projesi, beyoğlu engelli aracı projeleri, beşiktaş engelli araçları söküm projeleri, sarıyer engelli aracı iptal projesi, gaziosmanpaşa engelli aracı sökümü, bayrampaşa engelli aracı tadilat projesi, eyüp engelli aracı söküm projesi, kağıthane engelli aracı söküm projesi, kadıköy engelli aracı iptali, sultnbeyli engelli aracı sökümü, sancaktepe engelli aracı söküm projesi, ümraniye engelli aracı iptali, ataşehir engelli aracı söküm, sultangazi engelli aracı tadilat projesi, tuzla engelli aracı iptali, istanbul engelli aracı söküm projesi, maltepe engelli aracı tadilatı, engelli araç projesi, istanbul engelli aracı projesi, büyükçekmece engelli aracı söküm projesi, istanbul engelli aracı aparat söküm projesi, araç projesi